Yılmaz Güney kimdir? Türk Sinemasına adını Çirkin Kral lakapıyla altın harflerle yazdıran merhum sanatçı Yılmaz Güney kimdir? Usta sanatçı nerede doğdu? Aslen nereli? Hangi filmlerde rol aldı? İşte haberimizin detayları…
Bugün Doğan Ünlüler
Yılmaz Güney nerede doğdu? Aslen nereli? Hangi burç?
Çirkin kral lakabıyla adını Türk Sinemasına altın harflerle kazıyan Yılmaz Güney, 1 Nisan 1937 tarihinde Adana’nın Yenice köyünde dünyaya geldi. Aslen Urfalı olan usta sanatçı, Koç burcu.
Yılmaz Güney kimdir?
Yönetmen, oyuncu, senarist ve öykü yazarı olarak tanınan usta oyuncu Yılmaz Güney, işçi bir ailenin iki çocuğundan birisi olarak Adana’da dünyaya geldi. Yılmaz Güney ismiyle Türk Sinemasının efsanelerinden birisi olan Yılmaz Güney’in asıl adı Yılmaz Pütün’dür.
Yeşilçam filmlerinin bütün gidişatını değiştiren ve siyasi duruşu nedeniyle uzun yıllar mahkumiyet süren usta oyuncu Yılmaz Güney, ilk ve orta öğrenimini Adana’da tamamladı.
Çocukluk yıllarında simit satıcılığı ve pamuk işçiliği gibi birçok işte çalışan Güney, ilerleyem yıllarda film şirketlerinin bölge temsilciliklerinde film dağıtımcılığı yaptı.
Edebiyata düşkün olan ve tüm gençliği boyunca hikayeler yazan Yılmaz Güney, üniversitede Ankara Hukuk Fakültesi’ni kazandı.
Bu süre içinde usta yönetmen Atıf Yılmaz’la tanışan Yılmaz Güney, ünlü rejisörün desteğini alarak sinema dünyasına ilk adımını attı. Sinemaya daha yakın olabilmek için Ankara Hukuk Fakiltesi’ni yarıda bırakan Güney, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne yazıldı.
1959 yılında yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı Bu Vatanın Çocukları ve Alageyik filmlerinin senaryosunu kaleme alan ve aynı zamanda oyuncu olarak da bu filmlerde yer alan Güney, Karacaoğlan’ın Sevdası isimli filmde de yönetmen yardımcılığı yaptı.
Edebiyata düşkünlüğü ile de bilinen usta aktör, aynı zamanda Yeni Ufuklar ve On Üç gibi dergilere de öyküler yazdı.
Onüç isimli dergide yayınlanan öyküsünde komünizm propagandası yaptığı gerekçesi ile yargılanan Yılmaz Güney, 18 ay hapis ve 8 ay Konya’ya sürgün cezalarına mahkum oldu.
Mahkumiyet sonrasında tutkuyla bağlı olduğu sinemaya geri dönen Yılmaz Güney; ezilen ama bunu kabul etmeyen, dürüst Anadolu çocuğu rolleriyle popüler oldu.
Yeşilçam’ın tüm düzenini değiştirdi
Anadolu izleyicisinin Yılmaz Güney’in çizdiği bu rollerle kendini özleştirmesi üzerine usta aktör kendine sağlam bir yer edindi. O dönemde rol aldığı Çirkin Kral filminden sonra Yılmaz Güney Çirkin Kral olarak anılmaya başlandı.
Yeşilçam’da rol alan iyi karakterlerin yakışıklı jön oyunculardan, kötü karakterlerin ise çirkin oyuncular tarafından canlandırıldığı sistemini tersine çeviren usta aktörle birlikte sade ve doğal oyunculuk taçlandı.
1964 yılında Kamalı Zeybek filminin çekimlerinde Nebahat Çehre ile tanışan Yılmaz Güney, 1967 yılında ünlü oyuncu ile nikah masasına oturdu. Bir yıldan kısa süren evliliğin ardından ikili, 1968 yılında boşandı.
Festival tarihinde bir ilk!
1970 yılında kendi hayatıyla da paralellikler içeren Umut adlı filmi izleyici buluşturdu. Bu filmden sonra Ağıt, Acı ve Umutsuzlar filmlerinin üçününde Adana Koza Film Şenliği’nde dereceye girmesiyle festival tarihinde bir ilki gerçekleştirdi.
Aynı yıl gözaltına alınan Yılmaz Güney, 3 aylığına Nevşehir’e sürgüne gönderildi.
12 Mart 1972 yılında gerçekleşen darbe sırasında siyasal olaylara karıştığı gerekçesiyle tutuklanan Yılmaz Güney, 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Aynı dönemde Boynu Bükükler adlı romanını yayımlayan aktör, 1974 yılında genel affın yürürlüğe girmesiyle tahliye edildi.
Endişe adlı filminin Adana’da süren çekimleri sırasında karıştığı olay neticesinde bir yargıcın hayatına son veren Güney, 19 yıl hapis cezasına mahkum oldu.
Cezaevinde bulunduğu dönemde dergi çıkartan ve senaryo çalışmalarına devam eden Yılmaz Güney’in o dönemde kaleme aldığı Sürü, Zeki Ökten tarafından sinemaya aktarıldı.
Yoğun ilgiyle karşılanan bu filmden sonra yine senaryosunu Güney’in yazdığı ve Şerif Gören tarafından çekilen Yol filmi Türk Sinema tarihine geçti.
1981 yılında Isparta Yarı Açık Cezaevi’nden izinli olarak ayrıldıktan sonra yurtdışına kaçan Güney, Yol filmini tekrar kurgulayı Cannes Film Festivali’nden en iyi senaryo ödülünün sahibi oldu.
Yılmaz Güney, yurda geri dönme çağrılarına uymaması yüzünden 1983 yılında Türk vatandaşlığından çıkartıldı.
9 Eylül 1984 yılında ise son yıllarını geçirdiği Paris’te, mide kanseri sebebiyle hayatını kaybetti.
Yılmaz Güney’in rol aldığı filmler
Adana – Paris 1995
Yılmaz Güney: His Life, His Films 1987
CHAMBRE 666 Kendisi 1982
Endişe 1974
Arkadaş Azem 1974
Zavallılar Abuzer 1974
Sahtekar Bülent Akif 1972
Ağıt Çobanoğlu 1971
Namus Ve Silah İlyas 1971
Yarın Son Gündür Kara Çocuk 1971
Acı Çiçek Ali 1971
Kaçaklar 1971
Çirkin Ve Cesur Doktor 1971
Vurguncular Cesi 1971
Baba Cemal 1971
Umutsuzlar Fırat 1971
İbret Ayyaş Doktor 1971
Onu Allah Affetsin Osman 1970
Piyade Osman Osman 1970
Şeytan Kayaları Ali 1970
Umut Cabbar 1970
İmzam Kanla Yazılır 1970
Sevgili Muhafızım Mehmet Silvan 1970
Canlı Hedef Asım Mavzer 1970
Zeyno Murat 1970
Kanımın Son Damlasına Kadar Ali 1970
Son Kızgın Adam Yılmaz 1970
Çifte Yürekli Ali 1970
Yedi Belalılar Banoş 1970
Kan Ve Kurşun 1970
Bin Defa Ölürüm Yılmaz 1969
Güney Ölüm Saçıyor Güney 1969
Kurşunların Kanunu 1969
Bir Çirkin Adam Bino 1969
Belanın Yedi Türlüsü Zaza Şeyhmuz 1969
Kan Su Gibi Akacak Ali 1969
Çifte Tabancalı Kabadayı Rıfat 1969
Aç Kurtlar Serçe Memet 1969
Kardeşim Benim – Kargacı Halil Halil 1968
Marmara Hasan Marmara Hasan 1968
Öldürmek Hakkımdır Nazif 1968
Seyyit Han Seyyit 1968
Toprağın Gelini 1968
Aslan Bey Aslan 1968
Azrail Benim Büyük Örfi 1968
Beyoğlu Canavarı Kadir 1968
Can Pazarı İlyas 1968
Pire Nuri Pire Nuri 1968
Kuduz Recep (Aslan Arkadaşım) Recep 1967
Şeytanın Oğlu Kazım 1967
At Hırsızı Banuş 1967
Balatlı Arif Arif 1967
Benim Adım Kerim Kerim 1967
Bomba Kemal Kemal 1967
Büyük Cellatlar Şamil 1967
Çirkin Kral Affetmez Mustafa 1967
Eşkiya Celladı 1967
İnce Cumali Cumali 1967
Bana Kurşun İşlemez 1967
Kozanoğlu Kozanoğlu Hüseyin 1967
Kızılırmak-Karakoyun Ali Haydar 1967
Kurbanlık Katil Mustafa 1967
Kibar Haydut 1966
Kovboy Ali Ali 1966
Tilki Selim Tilki Selim 1966
Ve Silahlara Veda 1966
Yedi Dağın Aslanı Gökçen 1966
Aslanların Dönüşü 1966
At Avrat Silah Yusufcuk 1966
Çirkin Kral 1966
Yiğit Yaralı Olur Yusuf 1966
Anası Yiğit Doğurmuş Hakimo 1966
Eşrefpaşalı 1966
Silahların Kanunu Çirkin kral 1966
Yalnız Adam (Kibar Haydut) 1966
Hudutların Kanunu Hıdır 1966
Kasımpaşalı Recep 1965
Konyakçı Konyakçı 1965
Korkusuzlar Yılmaz 1965
Krallar Kralı Murat 1965
Mağrur Ve Sefil 1965
Sayılı Kabadayılar Osman 1965
Silaha Yeminliydim Hasan 1965
Sokakta Kan Vardı Faruk 1965
Tehlikeli Adam 1965
Torpido Yılmaz Yılmaz 1965
Ben Öldükçe Yaşarım Ahmet 1965
Beyaz Atlı Adam 1965
Davudo Davudo 1965
Gönül Kuşu 1965
Haracıma Dokunma Osman 1965
Kahreden Kurşun Metin 1965
Kan Gövdeyi Götürdü 1965
Kanlı Buğday 1965
Kasımpaşalı Recep 1965
Üçünüzü De Mıhlarım Yılmaz 1965
Yaralı Kartal 1965
Dağların Oğlu Rüzgar Memet 1965
Kocaoğlan Kemal 1964
Koçero Koçero 1964
On Korkusuz Adam Konyakçı 1964
Prangasız Mahkumlar 1964
Zımba Gibi Delikanlı 1964
Halime’den Mektup Var 1964
Hergün Ölmektense Bekir 1964
Kamalı Zeybek Kamalı Zeybek 1964
Kara Şahin Şahin 1964
Mor Defter Suphi 1964
İkisi De Cesurdu Ali Duran 1963
Tatlı Bela 1961
Dolandırıcılar Şahı 1960
Tütün Zamanı Cemal 1959
Ala Geyik Ali 1959
Bu Vatanın Çocukları 1959
Yılmaz Güney’in yönettiği filmler
Duvar 1983
Yol 1981
Sürü 1978
Endişe 1974
Arkadaş 1974
Zavallılar 1974
Baba 1971
Acı 1971
Ağıt 1971
Umutsuzlar 1971
İbret 1971
Kaçaklar 1971
Yarın Son Gündür 1971
Vurguncular 1971
Canlı Hedef 1970
Piyade Osman 1970
Umut 1970
Yedi Belalılar 1970
Aç Kurtlar 1969
Bir Çirkin Adam 1969
Seyyit Han 1968
Toprağın Gelini 1968
Pire Nuri 1968
Benim Adım Kerim 1967
Bana Kurşun İşlemez 1967
At Avrat Silah 1966
Yılmaz Güney’in yapımcılığını üstlendiği filmler
Düşman 1979
Sürü 1978
Bir Gün Mutlaka 1975
İzin 1975
Endişe 1974
Zavallılar 1974
Arkadaş 1974
Ağıt 1971
İbret 1971
Vurguncular 1971
Umut 1970
Aç Kurtlar 1969
Bir Çirkin Adam 1969
Pire Nuri 1968
Seyyit Han 1968
Yılmaz Güney’in senaryosunu kaleme aldığı filmler
Duvar 1983
Yol 1981
Düşman 1979
Sürü 1978
Bir Gün Mutlaka 1975
İzin 1975
Endişe 1974
Zavallılar 1974
Arkadaş 1974
Acı 1971
Ağıt 1971
Yarın Son Gündür 1971
Umutsuzlar 1971
Çirkin Ve Cesur 1971
Bir Genç Kızın Romanı 1971
İbret 1971
Vurguncular 1971
Kaçaklar 1971
Baba 1971
Sevgili Muhafızım 1970
Şeytan Kayaları 1970
Canlı Hedef 1970
Umut 1970
Yedi Belalılar 1970
Piyade Osman 1970
İmzam Kanla Yazılır 1970
Yaban Gülü 1970
Aç Kurtlar 1969
Bin Defa Ölürüm 1969
Belanın Yedi Türlüsü 1969
Bir Çirkin Adam 1969
Toprağın Gelini 1968
Seyyit Han 1968
Azrail Benim 1968
Kardeşim Benim – Kargacı Halil 1968
Pire Nuri 1968
Şeytanın Oğlu 1967
At Hırsızı Banuş 1967
Bana Kurşun İşlemez 1967
Benim Adım Kerim 1967
Çirkin Kral Affetmez 1967
Tilki Selim 1966
Yedi Dağın Aslanı 1966
Aslanların Dönüşü 1966
At Avrat Silah 1966
Hudutların Kanunu 1966
Eşrefpaşalı 1966
Burçak Tarlası 1966
Kovboy Ali 1966
Gönül Kuşu 1965
Konyakçı 1965
Kasımpaşalı 1965
Kasımpaşalı Recep 1965
Krallar Kralı 1965
Prangasız Mahkumlar 1964
Hergün Ölmektense 1964
Kamalı Zeybek 1964
Koçero 1964
İkisi De Cesurdu 1963
Ölüme Yalnız Gidilir 1962
Yaban Gülü 1961
Bu Vatanın Çocukları 1959
Ala Geyik 1959
Karacaoğlan’ın Kara Sevdası 1959
Yılmaz Güney’in aldığı ödüller
1.Adana Altın Koza Film Şenliği, 1969
En İyi Erkek Oyuncu Seyyit Han
2.Adana Altın Koza Film Şenliği, 1970
En İyi Senaryo Umut
En İyi Erkek Oyuncu Umut
3.Adana Altın Koza Film Şenliği, 1971
En İyi Erkek Oyuncu Acı
En İyi Senaryo Ağıt
En İyi Yönetmen Ağıt
4.Antalya Film Şenliği, 1967
En İyi Erkek Oyuncu Hudutların Kanunu
7.Antalya Film Şenliği, 1970
En İyi Erkek Oyuncu Bir Çirkin Adam
12.Antalya Film Şenliği, 1975
En İyi Senaryo Endişe
Berlin Film Festivali, 1979
En İyi Senaryo Düşman
