Türkiye müzik tarihinin efsane ismi Barış Manço, nesiller boyunca sevilen, saygı duyulan ve özlenen bir sanatçı oldu. Sadece müzikleriyle değil, televizyon programları, kendine has üslubu ve derin sözleriyle de hafızalara kazındı. Özellikle “Gülpembe” adlı şarkısı, dinleyenlerin kalbinde özel bir yere sahip. Peki, “Gülpembe” gerçekten bir aşk şarkısı mı, yoksa ardında bambaşka, daha dokunaklı bir hikaye mi var?
Barış Manço Kimdir?
Tam adıyla Tosun Yusuf Mehmet Barış Manço, 1943’te İstanbul’da doğdu. Henüz küçük yaşlardayken şarkı mırıldandığı söylenen Manço, müziğe ve hayata bakışıyla sadece bir sanatçı değil, bir efsane oldu. 1958’de Galatasaray Lisesi’nde ilk müzik grubunu kurdu, 1966’da Belçikalı Les Mistigris grubuyla Avrupa turnesine çıktı. 1970’lerde Anadolu Rock’ın öncülerinden biri olarak büyük çıkış yakaladı.
Barış Manço, “7’den 77’ye” adlı televizyon programıyla milyonların sevgilisi “Barış Abi” haline geldi. Hem çocuklara hem yetişkinlere hitap eden bu programla, sanatının ötesinde bir kültür figürü oldu.
“Gülpembe” Şarkısının Ardındaki Gerçek Hikaye
1981 yılında yayımlanan Sözüm Meclisten Dışarı albümünde yer alan “Gülpembe”, Barış Manço’nun en sevilen şarkılarından biri oldu. Sözleri Barış Manço’ya, bestesi Kurtalan Ekspres’ten Ahmet Güvenç’e ait olan bu parça, yıllarca aşka yazılmış zannedildi.
Ancak yıllar sonra Manço, “Gülpembe”nin aslında bir aşk şarkısı olmadığını, bu ismin kendisi için çok daha özel bir anlam taşıdığını açıkladı:
“Gülpembe kimdir? Gülpembe benim babaannemdir. İstanbul’un Akçapakça semtinden bir hanımdı. 15 torunu vardı ama en çok benimle anlaşırdı. O vefat ettiğinde ben 13-14 yaşlarındaydım. İşte bu şarkı, o yaşlarda hissettiğim çocuk kalbinin hüznünün yansımasıdır.”
Bu sözler, “Gülpembe”nin gerçek anlamını gözler önüne serdi. Şarkı, Barış Manço’nun çocukluğunda derin bir iz bırakan babaannesine duyduğu özlemi, yitirişin acısını anlatıyordu.
Babaannenin İzinde Bir Şarkı
Barış Manço’nun o dönemde yaşadığı hüzün, “Gülpembe”nin dizelerinde adeta can buldu:
“Sen gülünce güller açar Gülpembe
Bülbüller seni söyler, biz dinlerdik Gülpembe
Sen gelince bahar gelir Gülpembe
Dereler seni çağlar, sevinirdik Gülpembe…”
Dinleyen herkesin kalbine dokunan bu sözler, aslında küçük bir çocuğun kaybıyla yüzleşme biçimiydi.
Barış Manço’nun oğlu Doğukan Manço da babasının açıklamalarını destekleyerek, “Gülpembe”nin sadece bir şarkı değil, aileleri için anlamı derin bir anı olduğunu belirtti.
Barış Manço’nun “Gülpembe”si, sadece bir aşk şarkısı değil, aynı zamanda sevginin, kaybın ve unutulmayan anıların müziğe dökülmüş haliydi. Bugün hâlâ milyonlarca kişi tarafından sevgiyle dinlenen bu eser, onun yaşamındaki özel bir bağın ve çocukluk acısının izlerini taşıyor.
